BIẾN THIÊN KHỐI LƯỢNG THEO CHU KỲ

Bài viết này đề cập đến biến thiên khối lượng theo chu kỳ của các bán thành phẩm trong quá trình kéo sợi dịch từ tài liệu của hãng Uster. Chúng tôi sẽ lần lượt dịch và đăng thêm ở các bài tiếp theo.

Nguồn gốc của các biến thiên

Các loại lỗi và biến thiên:

- Biến thiên về số xơ trong mặt cắt ngang của sợi. Theo từng cm, có một chút thay đổi về số lượng xơ và do đó có thay đổi về chiều dày của sợi. Nếu thay đổi ở mặt cắt ngang thuộc loại rất dài, thì gọi là “size variation”, nó thường bắt nguồn từ công đoạn đầu của nhà máy sợi trong các quá trình chuẩn bị.

- Các biến thiên như khuyết tật (điểm dày, mỏng, điểm kết) thường không xuất hiện thường xuyên. Ví dụ, điểm kết thường bắt nguồn từ nguyên liệu hoặc trong quá trình gia công.

- Loại lỗi quan trọng nữa là điểm dày dài (điểm dày hiếm khi xuất hiện = rare occuring thick places). Chúng là những điểm cực kỳ dày nhưng không thường xuyên. Chúng dày đến nỗi mỗi điểm dày đều có thể làm ảnh hưởng đến sản phẩm hoàn tất. Chúng thường được đếm bằng Classimat.

Nguồn gốc:

- Biến thiên đoạn rất dài do việc cấp bông không đều cho máy chải.

- Biến thiên đoạn ngắn: Phần lớn được tạo ra ở các bộ kéo dài và với bước sóng rất ngắn, thường trong phạm vi 3 lần chiều dài trung bình của xơ.

Các phần tử kéo dài sử dụng các trục (suốt) phải được đặt đủ rộng để xơ dài không bị đứt nhưng cũng phải đủ hẹp để các xơ ngắn không bị mất kiểm soát và trôi nổi (float). Do đó bất kỳ việc hiệu chỉnh cự li nào cũng có thể tạo ra biến thiên đoạn ngắn gọi là sóng kéo dài. Các biến thiên đoạn ngắn này được kéo dài ở các công đoạn gia công tiếp theo thành các biến thiên dài hơn và thêm các biến thiên đoạn ngắn chồng lên các biến thiên đã tồn tại. Do đó, vật liệu càng gia công nhiều thì các loại biến thiên khác nhau sẽ xuất hiện càng nhiều.

Ví dụ: nguyên liệu vào máy chải có lỗi 1m thì sau khi ra khỏi máy chải với bội số kéo dài 100 sẽ thành lỗi 100m và sau máy ghép sẽ thành lỗi 800m nếu bội số kéo dài của máy ghép là 8.

Thể hiện của các biến thiên trên biểu đồ

Spectrograph (máy vẽ biểu đồ phổ) phân loại các chiều dài sóng của vật liệu được kiểm tra theo chiều dài của chúng.

o   Bước sóng ngắn là các biến thiên đoạn ngắn được thể hiện ở phía trái của biểu đồ phổ.

o   Các biến thiên dài hơn từ các quá trình phía trước được thể hiện ở phía phải biểu đồ phổ.

Nếu có một bước sóng cụ thể xuất hiện thường xuyên hơn các bước sóng khác, chúng ta sẽ không có biến thiên ngẫu nhiên mà gọi là “có hệ thống” (lỗi chu kỳ). Nguyên nhân là do độ không chính xác về mặt cơ khí của máy hoặc do các bộ phận máy như trục, bánh răng bị mòn…Chúng sẽ tạo ra các đỉnh gọi là các “ống khói” trên biểu đồ phổ.

Các sóng kéo dài hoặc việc khống chế xơ không tốt là do cự li suốt và chúng sẽ tạo ra các khu đồi trên biểu đồ phổ (lỗi không theo chu kỳ).

Phổ lý tưởng không phải là đường thẳng bởi vì chiều dài và hình dạng của biểu đồ xơ, một phổ lý tưởng được tạo bởi một đường cong có đỉnh cao nhất vào khoảng 2,7-2,8 lần chiều dài trung bình của xơ stapen được sử dụng. Chỉ có phổ của sợi filament dài vô tận mới là đường thẳng.